
เกษตรกรต้นแบบ “คุณบวร ชินสุทธิ”หรือ พี่ตือ ชาวบ้านโคกสว่าง ต.หนองเหล็ก อ.โกสุมพิสัย จ.มหาสารคาม ผู้เลี้ยงเป็ดเป็นอาชีพเสริม สร้างรายได้ยั่งยืน โดยเลี้ยงเป็ดไข่ 4,000 ตัว สร้างรายได้ขั้นต่ำวันละ 7,000 บาท
คุณบวร เล่าว่า จุดเริ่มต้นการเลี้ยงเป็ดไข่ จากความเหนื่อยล้าจากการทำไร่อ้อย ไร่มัน เลยเริ่มคิดอยากทำอาชีพเสริม ช่วงแรก ๆ ก็ลองทำอยู่หลายอย่าง ดูรายการต่าง ๆ ดูใน YouTube บ้าง เห็นว่าเลี้ยงเป็ดไข่แล้วมีรายได้ทุกวัน ก็เลยเกิดไอเดียอยากลองเลี้ยงดูบ้าง
แต่ลงมือเริ่มเลี้ยงครั้งแรก “ก็เจ๊ง…”ไม่เป็นท่า เนื่องจากตอนเริ่มต้นไม่มีทุนมาก จึงเริ่มจากการเลี้ยงเป็ด 60 ตัว หาซื้อตามหมู่บ้านใกล้เคียง แล้วลองเลี้ยงดู ศึกษาวิธีจาก YouTube ลองหมดทุกรูปแบบ สูตรอาจารย์ยูทูปท่านไหนว่าดี ก็ลองทำตาม เช่น สูตรอาหารลดต้นทุนด้วยการใช้ต้นกล้วยผสมอาหาร ผลคือ…ไข่ไม่ออกก็มี! ไข่ฟองเล็กบ้าง ไม่สมบูรณ์บ้าง สุดท้ายถอดใจและเลิกเลี้ยงไปเลย
ลังจากเลิกไปพักใหญ่ ก็ยังคิดถึงการเลี้ยงเป็ด เพราะเป็นความตั้งใจอยากมีอาชีพเสริมจากไร่อ้อย ไร่มัน จึงกลับมาลองอีกครั้ง รอบนี้เลี้ยงเยอะขึ้น ประมาณ 500 ตัว แต่โดนแม่ค้าหลอก เอาเป็ดที่ยังไม่เป็นสาวมาให้ เลี้ยงไปกว่า 3 เดือน ยังไม่ทันสลัดขน ไข่ก็ยังไม่ออก ต้องให้อาหารทุกวัน รายจ่ายพุ่งถึง 30,000 กว่าบาท ท้อหนัก ทุนก็ใกล้หมด
“แม้จะท้อ แต่ก็บอกตัวเองว่าจะไม่ถอย ต้องรวยให้ได้จากอาชีพนี้! เลี้ยงไป ปรับไป ไข่เริ่มออกมากขึ้นทุกวัน กำลังใจเริ่มมา “เราทำได้แล้ว!” คุณบวร เล่าอย่างภูมิใจ
รอบนี้เลี้ยง 1,000 ตัว หลังจากเลี้ยงได้ 2 สัปดาห์ก็เริ่มเห็นไข่ออก ผลิตไข่ได้เรื่อย ๆ จนปัจจุบันเลี้ยงอยู่ 3,500 ตัว บนพื้นที่ประมาณ 3 ไร่ แบ่งเป็นคอกละ 1,000 ตัว และอีกคอกที่เพิ่งนำเป็ดมาใหม่ การเลี้ยงไม่ได้ยาก เช้า–เย็นให้อาหาร ช่วงเช้าประมาณ 5:00 น. ก็เก็บไข่แล้วได้เงินอีกแล้ว
เทคนิคการเลี้ยงเป็ดไข่
ปัญหาสำคัญ ที่เจอบ่อยคือ การให้อาหารไม่เพียงพอ หลายคนกลัวเปลือง คิดว่าให้น้อยจะประหยัด แต่จริง ๆ แล้วเป็ดกินไม่อิ่ม ไข่ที่ได้ก็ไม่มีคุณภาพ ดังนั้น ต้องให้อาหารอย่างเต็มที่ ให้เป็ดกินอิ่ม จึงจะได้ไข่ดีและสม่ำเสมอ
รูปแบบการขายในฟาร์ม
1. ขายไข่เป็ด
2. ขายเป็ดสาวพร้อมเลี้ยง
รูปแบบการตลาดในฟาร์ม
คุณบวร บอกว่า ปัจจุบันรายได้หลักจากการขายไข่ จะออกไปส่งตลาดใกล้เคียง และขายตามตลาดนัด ราคาขายอยู่ที่ 110–130 บาท ขึ้นอยู่กับขนาด คุณภาพ และจำนวนที่ลูกค้าซื้อ หากมารับหน้าสวนก็อาจได้ราคาพิเศษ สำหรับ เป็ดสาวพร้อมเลี้ยง ราคาส่งอยู่ที่ 135–140 บาท แล้วแต่จำนวนและระยะทาง
การสร้างรายได้
จากฟาร์มที่เลี้ยงเป็ดประมาณ 3,500 ตัว
– เป็ดออกไข่ประมาณ 60–70% หรือ 60–70 แผง/วัน รายได้ต่อวันประมาณ 7,000 บาท
– ต้นทุนอาหารอยู่ที่ประมาณ 6,000 บาท/วัน
เหตุที่ต้นทุนสูงเพราะยังมีเป็ดสาวอีก 1,500 ตัวที่ยังไม่ออกไข่ แต่ต้องให้อาหารทั้งหมด หากคำนวณเฉพาะเป็ดที่ออกไข่จริง (ประมาณ 2,000 ตัว) จะมีต้นทุนอาหารเพียง 3,000–4,000 บาท/วัน
ข้อดีของการเลี้ยงเป็ด
– รายได้ทุกวัน
– ขายได้ทุกส่วน: ไข่ เป็ดสาว เป็ดเนื้อ แม้แต่ขี้เป็ดก็ขายได้
– ไม่เหนื่อยเหมือนทำไร่อ้อยมัน
– มีเวลาอยู่กับครอบครัว
อาชีพเลี้ยงเป็ดไข่ ถือเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่สร้างรายได้จริง แน่นอนว่าอาชีพใดก็มีต้นทุนทั้งนั้น แต่สำคัญที่ใครจะบริหารต้นทุนให้อยู่ และทำกำไรให้ได้