เมื่อวันที่ 20 ต.ค.2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ศิษย์เก่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้จัดเตรียมโครงการ “จินตนาการเสรี สื่อละครสร้างสรรค์เพื่อเด็กพิการทางการเห็น” ซึ่งเป็นกิจกรรมละครเวทีเพื่อพัฒนาการเคลื่อนไหวสำหรับเด็กพิการทางการเห็น โดยได้รับการสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ ประจำปี 2566 “ประชาชนเข้าถึง เข้าใจ และฉลาด ใช้สื่ออย่างปลอดภัยและสร้างสรรค์ ด้วยนิเวศสื่อที่ดี” คือคำกล่าวของ ดร.ธนกร ศรีสุขใส ผู้จัดการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ จากวิสัยทัศน์ดังกล่าว จึงเป็นที่มาของโครงการ “จินตนาการเสรี สื่อละครสร้างสรรค์เพื่อเด็กพิการทางการเห็น” ซึ่งการดำเนินโครงการในครั้งนี้ เพชรรัตน์ มณีนุษย์ ศิษย์เก่าคณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาการละคอน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้รับทุนและหัวหน้าโครงการ กล่าวถึงจุดมุ่งหมายสำคัญคือ “การผลิตสื่อสร้างสรรค์ที่เด็กทุกคนสามารถเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียม เป็นสื่อที่สามารถพัฒนาทักษะและการเรียนรู้ของเด็กพิการทางการมองเห็นและสามารถต่อยอดเป็นสื่อการเรียนการสอน เพื่อสร้างการพัฒนาได้อย่างยั่งยืน”
เพชรรัตน์ มณีนุษย์ ศิษย์เก่าคณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาการละคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า เนื่องจากเด็กพิการทางการเห็นประสบปัญหาเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกายหรือออกกำลังกายอย่างจำกัด เพราะไม่สามารถเรียนรู้วิธีการเคลื่อนไหวอย่างเป็นอิสระได้ เหมือนเด็กทั่วไป ส่งผลให้เกิดปัญหาด้านกล้ามเนื้ออ่อนแรง ขาดความยืดหยุ่น ความคล่องตัว และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ก่อให้เกิดปัญหาด้านบุคลิกภาพและการเคลื่อนไหวในอนาคต จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องออกแบบกิจกรรมที่เด็กพิการทางการเห็น สามารถฝึกฝนและพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวได้อย่างเหมาะสม อีกทั้งเด็กพิการทางการเห็นไม่มีทางเลือก ในการรับสื่อสร้างสรรค์ที่หลากหลายมากนัก หรือเมื่อมีกิจกรรมต่างๆ เด็กพิการทางการเห็นจะสามารถ นั่งรับฟังเพียงอย่างเดียว ซึ่งขาดโอกาสในการพัฒนาทักษะด้านอื่นๆที่หลากหลาย จึงเป็นที่มาให้เกิดสื่อสร้างสรรค์ละครเวที ที่กระตุ้นประสาทสัมผัสและการเคลื่อนไหวของเด็กพิการทางการเห็นได้ โดยออกแบบให้มีส่วนร่วมในการแสดงแบบ 5 มิติ คือ การมองเห็น การฟัง การได้กลิ่น การชิมรสและการสัมผัส
ผู้จัดทำโครงการจึงออกแบบสื่อสร้างสรรค์แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ (1) สื่อการแสดงสดในรูปแบบละครเวที ที่เน้นการมีประสบการณ์ร่วม (Immersive Theatre) และ (2) สื่อละครเสียงและคลิปวิดีโอการเรียนการสอนเพื่อเป็นเครื่องมือให้ครูและผู้ปกครอง สามารถนำไปพัฒนาเด็กพิการทางการเห็นได้ด้วยตัวเอง โดยในด้านของการออกแบบการแสดงละคร ที่เน้นให้ผู้ชมมีประสบการณ์ร่วม เนื่องจากเด็กพิการทางการเห็น มีความจำเป็นอย่างยิ่งในการเรียนรู้แบบมีประสบการณ์ร่วม เพื่อช่วยให้เกิดความเข้าใจและการตีความสภาพแวดล้อมต่างๆ รอบตัวได้ง่ายขึ้น
ดังนั้น ผู้กำกับละครเรื่องนี้จึงออกแบบให้เด็กพิการทางการเห็น มีส่วนร่วมในการแสดง สามารถจินตนาการไปกับการสมมุติบทบาทเป็นตัวละครต่างๆ เพื่อพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวและการเรียนรู้ทักษะชีวิต ส่งเสริมให้เกิดความมั่นใจ ในการใช้ชีวิตในสังคมเพิ่มมากขึ้นและหลังจากนั้นจึงได้สรุปองค์ความรู้เป็นคลิปสื่อการเรียนการสอนในรูปแบบวิดีโอเพื่อใช้เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ครู ผู้ดูแลและผู้ปกครองสามารถนำไปประยุกต์ใช้เป็นกิจกรรมกระตุ้นพัฒนาการและทักษะการเคลื่อนไหวของเด็กพิการทางการเห็น ที่บ้าน หรือที่โรงเรียนได้เอง โดยใช้สื่อละครสร้างสรรค์ในการพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวของเด็กไห้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
นอกจากจุดมุ่งหมายสำคัญของโครงการนี้จะสร้างสื่อที่มีคุณภาพเพื่อเด็กพิการทางการเห็นแล้ว การออกแบบสื่อวิดีโอคู่มือเป็นสิ่งที่ได้คำนึงให้ทุกคนสามารถเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียม สามารถเป็นสื่อการเรียนการสอนที่ครู ผู้ดูแลและผู้ปกครอง สามารถใช้สื่อนี้ เพื่อพัฒนาเด็กได้ทุกคน สามารถขยายเป็นสื่อการเรียนรู้เพื่อสร้างประสบการณ์ ที่ส่งต่อความรู้ได้ไม่จำกัด อีกทั้ง เพื่อใช้เป็นต้นแบบ (Guideline) ในด้านการพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวของเด็กได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ในด้านผลลัพธ์ที่เป็นประโยชน์เชิงชุมชนและสังคมนั้น จะทำให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตผ่านการเสริมสร้างทักษะของเด็กพิการทางการเห็นได้อย่างเหมาะสม ส่งผลให้เกิดการสร้างความเท่าเทียมกันในสังคม ในด้านนโยบาย ข้อมูลและแนวทางที่ได้จากโครงการนี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำมาใช้กำหนดเป็นนโยบายในการพัฒนากิจกรรมเพื่อเด็กพิการทางการเห็นและเด็กผู้มีความต้องการพิเศษกลุ่มอื่นๆ
พร้อมกันนี้ทางคณะผู้จัดทำโครงการ ฯ ขอเรียนเชิญสื่อมวลชน เข้าร่วมกิจกรรมละครเวที่เพื่อพัฒนาการเคลื่อนไหวสำหรับเด็กพิการทางการเห็น เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ โดยจะจัดแสดงในพื้นที่ 3 โรงเรียน ดังต่อไปนี้
1. โรงเรียนการศึกษาคนตาบอด จังหวัดขอนแก่น จัดแสดงวันอาทิตย์ที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ.2566 (เวลา 9.00-12.00 น.)
2. โรงเรียนสอนคนตาบอดภาคใต้ จังหวัดสุราษฎร์ธานี จัดแสดงวันอาทิตย์ที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ.2566 (เวลา 9.00-12.00 น.)
3. โรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพ จัดแสดงวันอาทิตย์ที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ.2566 (เวลา 9.00-12.00 น.)
ข้อมูลต่างๆสามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่หัวหน้าโครงการ เพชรรัตน์ มณีนุษย์ (สร้อย) อาจารย์พิเศษ คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขาการละครมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โทร 065-7190904 Line ID : 034212554 E-mail : pmaneenut@yahoo.com ผู้ประสานงานโครงการ สุพิชญา ทรัพย์เฉลิม (สีฟ้า) (ผู้ประสานงานโครงการ) โทร: 065-952-2432 Line ID: fahfyyy66 E-mail โครงการ : littleblindadventure@gmail.com
